หยิน หยาง

8 Mar 2015

เคยสงสัยเหมือนกับผมมั๊ย ว่าทำไมหน้าร้อน จะมีผักและผลไม้หลายชนิด ออกยอด แตกใบและเจริญเติบโตได้ดี แต่บางชนิดกลับ ไม่งอกงามหรือ ไม่ให้ผลผลิตที่ดี

นั่นคือ ความมหัศจรรย์ของธรรมชาติครับ พวกที่เจริญดี ให้ผลดี จะมีฤทธิ์เย็น เพื่อให้สิ่งมีชีวิตทั้งหลายได้ปรับสมดุล เย็น ร้อน ของร่างกาย ซึ่งในหน้าร้อน เราควรทานให้มากครับ วันไหนที่ผมรู้สึกร้อน ผมจะเดินไปหลังบ้าน และเก็บใบย่านางมาเคี้ยวเล่น ๆ สัก 10 ใบ เชื่อไหมครับว่า ราว 10 นาที จะรู้สึกตัวเย็น และจิตใจก็เย็นลง

มาทำความเข้าใจการแพทย์แบบตะวันออกกันบ้างครับ เผื่อหลายท่านอาจทรมานกับความร้อนอยู่

หยาง เป็นพลังงานที่เข้มแข็ง (active) และสร้างสรรค์ หากมากไปก็ออกฤทธิ์ร้อน

หยางเกี่ยวข้องกับดวงอาทิตย์ ความสว่าง สรรค์สร้างจากสมองซีกขวา เป็นขั้วบวก เป็นสัญลักษณ์ของเพศชาย

หยิน เป็นพลังฤทธิ์เย็น เกี่ยวข้องกับดวงจันทร์ ความมืด และความตาย

หยิน เกิดจากสมองซีกซ้าย เป็นขั้วลบ สัญลักษณ์ของเพศหญิง

หากพลังงานหยินมากไปก็เป็นฤทธิ์เย็น

หยิน – หยาง ต้องสมดุล จึงจะเกื้อกูลซึ่งกันและกัน ชีวิตไหลลื่นไม่ติดขัด เจ็บป่วย

จึงต้องปรับสภาวะด้วยอาหาร พลังตรงข้ามกัน หรือลดอาหารที่ส่งพลังเดียวกัน

ภาวะร้อนเกิน :

หิวน้ำ หิวข้าวง่าย
อ่อนล้า อ่อนเพลีย
เครียด คุมอารมณ์ไม่อยู่
เหงื่อออกง่าย
ลมหายใจร้อน
คอแห้ง
ปวดหัว ตัวร้อน
นอนไม่หลับ
มีแผลในช่องปาก ลิ้น (ร้อนใน)
เป็นสิว กระ
งูสวัด เริม ขึ้นง่าย
ผิวแห้ง ผื่นคัน
หน้าแดง ตาแห้ง ริมฝีปากแตกแห้ง
ตาแดง มีน้ำตามาก
เท้าร้อน
เลือดกำเดาไหล
ปัสสาวะสีเข้ม (น้ำน้อยไป)
อุจจาระแข็ง ท้องผูก (ขาดน้ำในลำไส้)
โรคที่เกิดจากภาวะร้อนเกิน
ไทรอยด์เป็นพิษ หลอดโลหิตตีบตัน ความดันสูง คอเลสเตอรอล เบาหวาน อ้วน

การปรับสมดุลสำหรับผู้มีอาการร้อนเกิน

งดน้ำเย็น น้ำแข็ง น้ำหวาน เหล้า เบียร์ บุหรี่
ดื่มน้ำครั้งละไม่เกินครึ่งแก้ว แต่บ่อยทุก 1 – 2 ชม. เฉลี่ยตามน้ำหนักตัว คือ 30 มล./กก.น้ำหนักตัว
แก้ด้วยอาหารฤทธิ์เย็น ได้แก่ ผักใบเขียว ของรสขม และผลไม้ที่มีน้ำมาก เช่น ส้มทั้งหลาย สับปะรด ฝรั่ง แอปเปิ้ล มะละกอ มังคุด แตงไท แตงโม ชมพู่ สาลี่ แก้วมังกร แคนตาลูป มะระ สะเดา เฉาก๊วย ลูกเดือย ไอศกรีม และเกลือ
ช่วงเวลาที่เหมาะ คือ ยามบ่าย เพราะเป็นเวลาที่อุณหภูมิร่างกายได้รับความร้อนสูงสุด

อาหารฤทธิ์เย็น

* กลุ่มคาร์โบไฮเดรท เช่น น้ำตาล ข้าวขาว เส้นขาว (เส้นหมี่, เส้นก๋วยเตี๋ยวที่ไม่มีน้ำมัน) วุ้นเส้น ข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้อง (เหลือง) เป็นต้น

* กลุ่มโปรตีนฤทธิ์เย็น เช่น ถั่วขาว ถั่วเขียว เห็ดฟาง เห็ดนางฟ้า เห็ดหูหนู เห็ดขอนขาว เห็ดลม (เห็ดบด) เห็ดตาโล่ เห็ดตีนตุ๊กแก เป็นต้น

* กลุ่มผักฤทธิ์เย็น เช่น อ่อมแซบ (เบญจรงค์) ผักบุ้ง ตำลึง ก้านตรง หวานบ้าน หวานป่า บวบ ฟัก แฟง แตงต่างๆ มะละกอดิบ-ห่าม พญายอ (เสลดพังพอนตัวเมีย) สายบัว หยวกกล้วย ก้านกล้วย กล้วยดิบ หัวปลี ยอดฟักข้าว ยอดฟักแม้ว หญ้าปักกิ่ง ว่านกาบหอย ว่านหางจรเข้ ว่านมหากาฬ มะรุม ทูน (ตูน) ถั่วงอก มะเขือเทศ กะหล่ำดอก บล็อคเคอรี่ กวางตุ้ง ผักกาดขาว หัวไชเท้า (ผักกาดหัว) ผักกาดหอม (ผักสลัด) อีหล่ำ อีสึก (ขุนศึก) ย่านางเขียว-ขาว หมอน้อย ใบเตย รางจืด เหงือกปลาหมอ ลิ้นปี่ ผักแว่น ผักโหบเหบ มังกรหยก ผักติ้ว ดอกสลิด (ดอกขจร) มะเดื่อ มะอึก ดอกแค ฟักทองอ่อน ยอดฟักทอง ดอกฟักทอง ผักโสมไทย ยอดมะม่วงหิมพานต์ ก้างปลา ใบมะยม ปวยเล้ง ตังโอ๋ ข้าวโพด ขนุนดิบ ใบมะขาม ใบส้มป่อย ส้มเสี้ยว ส้มรม ส้มกบ เป็นต้น

สำหรับผักพาย ใบบัวบก และมะเขือพวง หรือพืชรสขมทุกชนิด เป็นร้อนดับร้อน ถ้าพืชรสขมชนิดนั้นๆ สามารถดับร้อนในตัวเราได้ ร่างกายก็เย็นลง แต่ถ้าดับร้อนไม่ได้ ร่างกายจะยิ่งร้อนมากขึ้น

สำหรับพืชรสฝาดและรสเปรี้ยว บางชนิดที่มีฤทธิ์เย็น ถ้ารับประทานมากไป ก็จะทำให้ร้อน และพืชที่มีรสฝาดก็ควรรับประทานคู่กับรสเปรี้ยวครับ

สำหรับในกรณีที่อากาศร้อน หรือตอนเที่ยงวัน หรือตอนที่ร่างกายกำลังร้อนมาก ต้องระวังอาหารที่หวานจัด เปรี้ยวจัด มันจัด เผ็ดจัด เค็มจัด เพราะจะทำให้ร้อนมากขึ้น อาหารดังกล่าว ถ้ารับประทานในปริมาณที่พอเหมาะในช่วงที่อากาศเย็น เช่น ตอนเช้า หรือในตอนที่ร่างกายเย็น ก็จะเป็นประโยชน์กับร่างกายมาก

* กลุ่มผลไม้ฤทธิ์เย็น เช่น มังคุด มะยม แตงโม แตงไทย แคนตาลูป สับปะรด ส้มโอ ส้มเช้ง ส้มซ่า ส้มเกลี้ยง กล้วยน้ำว้า กล้วยหักมุก แก้วมังกร กะท้อน ลูกหยี เชอรี่ สมอไทย ชมพู่ มะขวิด มะดัน มะละกอดิบ-ห่าม (มะละกอสุกจะร้อนเล็กน้อย) มะม่วงดิบ มะขามดิบ มะขามสุก (ร้อนเล็กน้อย) หมากเม่า หมากผีผ่วน น้ำมะนาว น้ำมะพร้าว ลูกท้อ แอปเปิ้ล สาลี่ ลางสาด สตรอเบอรี่ ทับทิมขาว ระกำ (ร้อนเล็กน้อย)

ลองหามาทานกันดูนะครับ แล้วเรา ๆ ท่าน ๆ ก็จะเย็น

สวัสดี